Actueel / Interview met Loek Dullaart door John Hogervorst op 22 februari 2006
Klik hier om terug te keren naar het overzicht.
Er komt nu een boek van jou uit over de beide Johannesen: Johannes de Doper en Johannes de Evangelist. Waarom schreef je dit boek?
Als je het thema karma en reïncarnatie serieus neemt kom je vroeg of laat ook bij de verschillende incarnatiereeksen uit. Dat zijn series van levens van één en dezelfde individualiteit. De bekendste daarvan zijn die van de beide Johannesen. Nu zijn er mensen die op gezag aannemen wat Rudolf Steiner daarover zegt en daarmee is voor hen de kous af. Maar voor mij begint het dan pas. Dan vraag je je namelijk pas goed af: kan dat voor mij ook een waarheid worden? Daarvoor heb je nodig dat je de verschillende levens kent en bestudeert en naast elkaar kunt leggen. Je kunt dan het gevoel krijgen dat het enigszins lijkt te kloppen allemaal, of nog beter: je kunt ervaren dat je zelf nog meer van die samenhangen of metamorfosewerkingen kunt ontdekken dan alleen datgene wat Rudolf Steiner of anderen daarover zeggen. Dan begint de karmagedachte pas echt een beetje voor je te leven en te vibreren. Ik hoop dat iets van dat stukje ontdekkingstocht van mij andere mensen kan enthousiasmeren om zich ook meer in dit thema te verdiepen. Dan komen we er samen verder mee. In mijn lezingen heb ik gemerkt dat de gestaltes van de beide Johannesen veel mensen sterk aanspreken. Dat komt misschien ook wel omdat in de reeks van hun beide levens de hele mensheidsgeschiedenis zich spiegelt. Je kunt de hele mensheidsontwikkeling in al zijn facetten in die incarnatiereeksen terugvinden. Ook hun onderlinge samenhang en samenwerking is uiterst boeiend.
Kun je iets meer vertellen hoe die beide Johannesen met elkaar samenhangen?
Het is erg boeiend dat Johannes de Doper zo sterk verbonden was met de Jezus uit het Lucas-evangelie, het paradijselijke herderskind. Zijn geboorte gaat vooraf aan die van het Jezuskind: precies een half jaar. Dat kun je nog zien aan de data: Johannes’ geboorte wordt gevierd op de 24e juni, die van Jezus van Nazareth op 25 december, precies een half jaar daarna. Hij groeit dus op samen met dit kind, is zelfs familie van hem. Maar hij is niet alleen verbonden met de geboorte van het Jezuskind, hij is ook degene die de doop in de Jordaan voltrekt, dat is eigenlijk de geboorte van het Christuswezen in een mensenlichaam. Johannes de Doper staat aan de geboortepoort. Johannes de Evangelist aan de doodspoort: hij is verbonden met de dood en de opstanding. Hij komt pas later op het toneel, als Johannes de Doper al gedood is door Herodes. Eerst wordt hij beschreven als de rijke jongeling die bij Christus komt en alles op moet geven. Dan wordt de doodsslaap, de dood en opstanding van deze Johannes zelf, die dan nog Lazarus heet, beschreven. Vervolgens maakt hij het Laatste Avondmaal en de dood en opstanding van Christus mee. Hij is de enige die onder het kruis staat. De één is verbonden met het verre verleden, met het paradijs en de schepping van de mens en met de geboortepool, de ander met dood en opstanding en toekomst. Nog twee keer gaat deze Johannes door een dood en opstanding heen: een marteling met kokende olie en een gifbeker die hij te drinken krijgt, maar beide overleeft hij . Hij wordt zo oud dat iedereen denkt dat hij nooit zal sterven. En hij schrijft een boek de Apocalypse dat over een verre toekomst lijkt te gaan, over een eindtijd. Dat is misschien wat kort en snel verteld allemaal, maar het staat natuurlijk uitgebreider beschreven in mijn boek.
De één verbonden met de geboorte, de andere met de dood dat is eerder wat hen onderscheidt, maar waar is de verbinding?
De verbinding ligt in het feit dat ze elkaar aanvullen. Ze staan aan beide zijden van Christus, zo zijn ze ook vaak afgebeeld: samen bij de moeder met kind (Memlinc, Botticelli) of samen onder het kruis (Grünewald e.a.). Overigens heeft niemand zo vaak madonna’s afgebeeld met een Johannes de Doper er bij als Raffaël. Dat is des te interessanter als je weet en ook ervaart dat hij zelf deze Johannes de Doper was in een vorig leven! Johannes de Doper is al gestorven als Lazarus/Johannes de inspiratie krijgt om Christus na te volgen. Dan ondergaat deze Lazarus zijn doodsslaap van 3 ½ dag, zijn inwijding door Christus zelf. Is het je ooit opgevallen dat Christus gedurende die drie dagen verblijft op de plaats waar Johannes de Doper altijd doopte? Het staat er echt, in het evangelie van Johannes. Christus zelf legt die verbinding, is die verbinding. Ja, Johannes beschrijft zijn eigen inwijding, alsof hij van bovenaf, van buitenaf kan waarnemen wat er rond zijn graf precies gebeurt. En na die inwijding gaat hij de naam Johannes dragen. Waarom? Wat is er in die 3 ½ dag dat hij in de geestwereld verblijft precies gebeurd? Hoe legt hij daar een verbinding met die andere Johannes? Veel kunstenaars lijken dat haarfijn aan te voelen: zij lijken af te beelden hoe de Doper aan de Evangelist diens Apocalypse dicteert, hem er toe inspireert. Dat lijkt mij ook heel aannemelijk! Vanaf dat moment is er een samenwerking tussen twee grote individualiteiten zonder weerga ontstaan! Het is een soort van tweelingziel geworden, die elkaar wederzijds inspireert en aanvult.
Wat kan dit thema ons, 21e eeuwers, nog zeggen?
uist heel veel. De karmawetenschap is nog maar net begonnen, we zullen die draad op moeten pakken en verder moeten proberen te voeren. Ook al zijn wij misschien geen grote ingewijden, we zullen er wel mee aan de slag moeten gaan in onze scholen, in de geneeskunde en de hulpverlening, in de economie en de maatschappij, Maar daarnaast wijzen juist deze beide individualiteiten voortdurend naar de toekomst. Met name de Apocalypse is een heel eigentijds boek. De hele huidige maatschappij wordt er in beschreven, daarom zeggen we ook altijd: we leven nu in een Apocalyptische tijd. Maar wist je dat in de Apocalypse (wat openbaring betekent) eigenlijk een hele moderne inwijdingsweg wordt beschreven: een weg die ten hemel voert? Het is de bedoeling dat we de hele aarde gaan omvormen totdat ze doortrokken is met geestkracht (goud) en transparant wordt. Daar zijn we nu nog ver van af, maar veel eigentijdse stromingen en bewegingen zijn daar druk mee doende en daar zijn wij ook een onderdeel van. "Apokalypse Nu" noem ik meestal mijn lezingen over dit thema. Dat gaat dan tot en met Irak, Bush en Skull and Bones enzo.
Waar komt jouw fascinatie voor dit thema vandaan?
Eigenlijk om wat ik daarnet zei: dat eigentijdse. In de laatste dagen van zijn leven heeft Rudolf Steiner een
gesprek gehad met Ludwig Graf Polzer-Hoditz, een zeer kleurrijke figuur. Het gesprek ging over de invloed van Westerse loges, zeg
maar afwijkende vrijmetselaarsbewegingen. In dit verband noemde hij drie vraagstukken die voor de mensen van de nabije toekomst
van belang zijn: 1. Het geheim van de beide Johannesen, 2. Demetrius, 3. Kaspar Hauser. Wat is dat voor een rijtje en wat hebben
deze gestalten met die westerse loges te maken?
Alles! Want als je ontdekt dat er samenhangen zijn tussen de Graaf van Sint Germain (een latere incarnatie van Johannes de Evangelist)
en de Illuminatenorde in Duitsland, zelfs ook met de oprichting van de Verenigde Staten van Amerika, maar ook tussen Kaspar Hauser,
Neurenberg en de orde van Skull and Bones, die in onze tijd machtiger is dan ooit en waar George Bush en John Kerry beiden lid van
zijn, dan beginnen er ineens spannende door-zichten te ontstaan. Daar word je warm en koud tegelijk van. Niks gezweef: harde realiteit...
Daar komt mijn fascinatie vandaan!
Wat ga je verder doen?
Veel lezingen geven over dit soort onderwerpen om te proberen iets van de diepere geesteswetenschap in verbinding te brengen met de uiterlijke wereld om ons heen, met de huidige tijd. Volgens mij is daar veel behoefte aan: verdiepende Anthroposofie, maar heel dicht bij de huidige wereldsituatie. Het is natuurlijk maar een poging. En vermoedelijk schrijf ik nog wel eens een boek..